Το δικηγορικό γραφείο μας αναλαμβάνει τη διεκπεραίωση κάθε υπόθεσης υποβολής ενηλίκων προσώπων ή ανηλίκων που βρίσκονται υπό γονική μέριμνα ή επιτροπεία κατά το τελευταίο έτος της ανηλικότητάς τους, υπό δικαστική συμπαράσταση, εξ’ αιτίας ψυχικών, διανοητικών ή προβλημάτων σωματικής αναπηρίας.
Με γνώμονα την πολύχρονη εμπειρία μας στο ιδιαίτερο αυτό θέμα, αναλαμβάνουμε από την αρχή ολόκληρη τη διαδικασία της δικαστικής συμπαράστασης για άτομα πάσχοντα από άνοια τύπου Αlzheimer και συνεργαζόμαστε στενά με την οικογένεια του πάσχοντος και τους πλέον εξειδικευμένους στις περιπτώσεις alzheimer ιατρούς για την ορθότερη αντιμετώπιση του προβλήματος.
Προσφέρουμε συμβουλευτικές υπηρεσίες, συνεργαζόμαστε στενά με ιδρύματα και με κοινωνικές υπηρεσίες με γνώμονα το συμφέρον του συμπαραστατούμενου και προβαίνουμε σε κάθε απαραίτητη δικαστική και εξωδικαστική ενέργεια μέχρι τον διορισμό προσωρινού και οριστικού δικαστικού συμπαραστάτη στον συμπαραστατούμενο.
Δικαστική Συμπαράσταση
Η σωματική και διανοητική κατάσταση ενός ενήλικου φυσικού προσώπου σε κάποιες περιπτώσεις κωλύει μόνιμα ή προσωρινά ή αναιρεί ολικά ή μερικά την πραγματική του δυνατότητα να μεριμνά το ίδιο για τις υποθέσεις του και να προστατεύει τα έννομα συμφέροντά του.
Αυτό συμβαίνει όταν πάσχει από ψυχική ή διανοητική διαταραχή ή είναι σωματικά ανάπηρο, καθώς και όταν το άτομο εκθέτει σε κίνδυνο στέρησης τον εαυτό του, τον σύζυγό του, καθώς και τους ανιόντες και τους κατιόντες του λόγω ασωτίας, τοξικομανίας ή αλκοολισμού.
Η προστασία της προσωπικότητας και αξιοπρέπειας του πάσχοντα, είναι ο ακρογωνιαίος λίθος του δικαίου της δικαστικής συμπαράστασης. Η παρεχόμενη προστασία και η διαδικασία παροχής της έχουν διαμορφωθεί κατά τέτοιο τρόπο, ώστε εξ’ αιτίας της πάθησής του να μη θίγεται η προσωπικότητά του και οι συναλλαγές του και τα δικαιώματά του να προστατεύονται με γνώμονα το συμφέρον του.
Για την προάσπιση των συμφερόντων των ατόμων αυτών καθιερώθηκε ο θεσμός της δικαστικής συμπαράστασης.
Τί είναι όμως η Δικαστική συμπαράσταση;
Πρόκειται για την κατάσταση στην οποία υποβάλλεται ένα πρόσωπο που έχει σοβαρά ψυχοδιανοητικά ή σωματικά προβλήματα δια δικαστικής απόφασης, κατά τη διάρκεια της οποίας το πρόσωπο αυτό περιέρχεται σε ολική ή μερική, δικαιοπρακτική ανικανότητα ή έχει ανάγκη της συναίνεσης συγκεκριμένου προσώπου, δηλαδή του δικαστικού συμπαραστάτη, για την έγκυρη κατάρτιση όλων ή ορισμένων δικαιοπραξιών.
Το άρθρο 1667 Α.Κ., ορίζει τα πρόσωπα που νομιμοποιούνται να κινήσουν τη διαδικασία υποβολής του πάσχοντος υπό δικαστική συμπαράσταση με την κατάθεση σχετικής αιτήσεως ενώπιον του Μονομελούς Πρωτοδικείου, η οποία εκδικάζεται κατά την εκούσια δικαιοδοσία.
Τα πρόσωπα αυτά είναι ο/η σύζυγος του πάσχοντος (εφόσον κατά τον χρόνο συζήτησης της αίτησης αποδεικνύεται η ύπαρξη της έγγαμης συμβίωσης), τα τέκνα του και οι γονείς του, καθένας εκ των οποίων έχει αυτοτελές δικαίωμα, ακόμη και στην περίπτωση ανηλίκου του οποίου δεν ασκεί τη γονική μέριμνα.
Την αίτηση μπορεί να ασκήσει και ο ίδιος ο πάσχων, ενώ η σχετική διαδικασία κινείται και μάλιστα υποχρεωτικά από τον Εισαγγελέα Πρωτοδικών, μετά την πληροφόρησή του από συγγενικά ή άλλα πρόσωπα του πάσχοντος για την κατάσταση του τελευταίου και αφού πρώτα διαπιστώσει την ακρίβεια των παρασχεθέντων στοιχείων. Επιπλέον, την αίτηση μπορεί να ασκήσει και ο επίτροπος του ανηλίκου κατά το τελευταίο έτος της ανηλικότητάς του και μόνο όταν ο ανήλικος πάσχει από ψυχοδιανοητική διαταραχή.
Η δικαστική συμπαράσταση διακρίνεται σε: α) στερητική και β) επικουρική
Στη στερητική συμπαράσταση, ο συμπαραστατούμενος αντιπροσωπεύεται από τον δικαστικό του συμπαραστάτη τόσο για την επιχείρηση δικαιοπραξιών όσο και για τη διεξαγωγή δικών, για τις οποίες έχει κηρυχθεί ανίκανος με δικαστική απόφαση, ενώ
στην επικουρική ο συμπαραστατούμενος απαιτείται να έχει λάβει απλώς την προγενέστερη έγγραφη συναίνεση του δικαστικού του συμπαραστάτη για την επιχείρηση των αντίστοιχων ενεργειών.
Όταν το πρόσωπο πάσχει αποκλειστικά από σωματική αναπηρία, το Δικαστήριο αποφασίζει μόνο ύστερα από αίτηση του ίδιου.
Δεν διορίζεται δικαστικός συμπαραστάτης:
- αυτός που δεν έχει πλήρη δικαιοπρακτική ικανότητα
- ο ενήλικος για τον οποίο έχει διοριστεί προσωρινός δικαστικός συμπαραστάτης
- αυτός που συνδέεται με σχέση εξάρτησης ή με οποιονδήποτε άλλο στενό δεσμό με τη μονάδα ψυχικής υγείας, στην οποία ο συμπαραστατέος έχει εισαχθεί για θεραπεία ή απλώς διαμένει
Το Δικαστήριο, προκειμένου να αποφασίσει την υποβολή ενός προσώπου σε δικαστική συμπαράσταση και το διορισμό δικαστικού συμπαραστάτη, καθώς και όταν πρόκειται να διορίσει προσωρινό δικαστικό συμπαραστάτη, συνεκτιμά την έκθεση της αρμόδιας κοινωνικής υπηρεσίας σχετικά με την αναγκαιότητα του μέτρου και την καταλληλότητα του προσώπου που πρόκειται να διοριστεί δικαστικός συμπαραστάτης ή του σωματείου ή του ιδρύματος, στα οποία πρόκειται να ανατεθεί η δικαστική συμπαράσταση.
Το δικαστήριο ανάλογα με την περίπτωση:
- τον κηρύσσει ανίκανο για όλες ή για ορισμένες δικαιοπραξίες, γιατί κρίνει ότι αδυνατεί να ενεργεί γι’ αυτές αυτοπροσώπως (στερητική δικαστική συμπαράσταση, πλήρης ή μερική)
- ορίζει ότι για την ισχύ όλων ή ορισμένων δικαιοπραξιών του απαιτείται η συναίνεση του δικαστικού συμπαράσταση (επικουρική δικαστική συμπαράσταση, πλήρης ή μερική)
- αποφασίζει συνδυασμό των δύο προηγούμενων ρυθμίσεων
Το Δικαστήριο δεν δεσμεύεται από την αίτηση, οφείλει όμως να επιβάλλει στον συμπαραστατούμενο τους ελάχιστους δυνατούς περιορισμούς που απαιτεί το συμφέρον του.
Alzheimer – Άνοια
Η νόσος Αlzheimer είναι πάθηση του εγκεφάλου κατά την οποία λιγοστεύουν τα εγκεφαλικά κύτταρα με αποτέλεσμα ο ασθενής να παύει να θυμάται (άνοια).
Έχει εξελικτική πορεία και στις περισσότερες των περιπτώσεων άνοιας, πρόκειται για άνοια τύπου Alzheimer που είναι μη αναστρέψιμη και επιδεινώνεται με γρήγορο ρυθμό.
Ο πάσχων έχει απόλυτη ανάγκη συμπαράστασης και φροντίδας από τους οικείους του.
Η ενημέρωση του ασθενούς και η ιατροφαρμακευτική του περίθαλψη είναι κύριας σημασίας ζήτημα αλλά η ιδιαιτερότητα βρίσκεται στην αδυναμία του πάσχοντος να αντιληφθεί την κατάστασή του και να συναινέσει.
Οι διαφωνίες των συγγενών του ασθενούς για το είδος της απαιτούμενης φροντίδας σ΄αυτόν και τη διαχείριση της περιουσίας του, οδηγούν συνήθως στην ανάγκη προσφυγής στις δικαστικές αίθουσες για τον ορισμό δικαστικού συμπαραστάτη.
Συχνό είναι το φαινόμενο σύνταξης διαθηκών από άτομα με άνοια, χωρίς να έχουν ισχύ, αφού δεν έχουν αντίληψη του αντικειμένου για το οποίο υπέγραψαν.
Η παραχώρηση περιουσιών και χρηματικών λογαριασμών σε οικιακές βοηθούς και άτομα που βρίσκονται δίπλα τους, έχουν σαν συνέπεια, έντονες δικαστικές διαμάχες μεταξύ των νομίμων κληρονόμων και των ατόμων στα οποία δόθηκε η περιουσία από τα ανοϊκά άτομα, με σκοπό την ακύρωση της διαθήκης.
Όχι σπάνια οι συγγενείς προσπαθούν να αποσπάσουν την υπογραφή του πάσχοντος στα πρώτα στάδια της νόσου του, όταν έχει ακόμη αντίληψη προκειμένου να αποκτήσουν την περιουσία του με ένα πληρεξούσιο.
Αν και δεν είναι ανθρώπινο να ζητάς από έναν άρρωστο να αποφασίσει πρόωρα σε ποιον επιθυμεί να αφήσει την περιουσία του και την τύχη του, επειδή στο μέλλον δεν θα έχει αντίληψη, εν τούτοις είναι η προτιμότερη λύση. Διότι με αυτήν επιτυγχάνεται η συνεργασία του ασθενούς με τους συγγενείς του, αφού οι υποθέσεις αυτές πρέπει να λύονται άμεσα με την έγκαιρη και συντομότερη διάγνωση της νόσου.
Εκούσια νοσηλεία σε κατάλληλη Μονάδα Ψυχικής Υγείας, μπορεί να υπάρξει μόνο με την προϋπόθεση ότι ο πάσχων είναι ικανός να κρίνει για το συμφέρον του.
Στο άρθρο 1669 του Α.Κ. ορίζεται ότι το Δικαστήριο διορίζει δικαστικό συμπαραστάτη, το φυσικό πρόσωπο που κρίνεται κατάλληλο αλλά και είναι ικανό ώστε να διοριστεί.
Είναι φανερό ότι ο νόμος αποκλείει από το λειτούργημα του δικαστικού συμπαραστάτη τους διοικούντες τα Οικοτροφεία αλλά και τους εργαζόμενους σ΄ αυτά, αφού ρητά κατά το άρθρο 1670 Α.Κ. αποκλείονται από δικαστικοί συμπαραστάτες όσοι έχουν οποιονδήποτε στενό δεσμό ή σχέση εξάρτησης με την Μονάδα Ψυχικής Υγείας, στην οποία έχει εισαχθεί ο πάσχων από άνοια, ακόμη και αυτήν στην οποία απλώς διαμένει.
Στο άρθρο 1671 Α.Κ. προβλέπεται ότι σε περίπτωση αδυναμίας διορισμού συμπαραστάτη εξ΄ αιτίας μη εύρεσης κατάλληλου προσώπου, η δικαστική συμπαράσταση ανατίθεται σε σωματείο ή ίδρυμα που έχουν συσταθεί για τον σκοπό αυτόν. Αν δεν έχει συσταθεί τέτοιο, η δικαστική συμπαράσταση ανατίθεται στην αρμόδια κοινωνική υπηρεσία.
Είναι φανερό ότι υπάρχει μεγάλος κίνδυνος νεοσύστατα σωματεία, ιδρύματα και κάθε λογής ΝΠΙΔ αυτοχαρακτηριζόμενα ως ΜΚΟ να γίνουν οι πλέον «αρμόδιοι» για τη διαχείριση των περιουσιών των πασχόντων από Alzheimer.
Από όλα τα παραπάνω είναι φανερή η αναγκαιότητα της προσπάθειας που πρέπει να καταβάλλεται για την πρόωρη δυστυχώς συνεργασία του πάσχοντος και των άμεσων συγγενών του για τη χάραξη της πορείας της ιατροφαρμακευτικής του προστασίας και της τύχης της περιουσίας του.
